ਈਡੀ ਦੀ ਭਰੋਸੇਯੋਗਤਾ ਤੇ ਉਠਣ ਲੱਗੇ ਸਵਾਲ
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ 20 ਸਤੰਬਰ ( ਖ਼ਬਰ ਖਾਸ ਬਿਊਰੋ)
ਹਾਲਾਂਕਿ ਈਡੀ (ਇਨਫੋਰਸਮੈਂਟ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ) ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਬਿਹਤਰੀਨ ਜਾਂਚ ਏਜੰਸੀਆਂ ਵਿਚ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਈਡੀ ਪੂਰੇ ਪੁਖਤਾ ਸਾਬੂਤ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਬਾਅਦ ਹੀ ਆਪਣੀ ਕਾਰਵਾਈ ਆਰੰਭ ਕਰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਪਿਛਲੇ ਦਿਨ ਈਡੀ ਦੀ ਟੀਮ ਭੁਲੇਖਾ ਖਾ ਗਈ। ਈਡੀ ਦੀ ਟੀਮ ਮੋਹਾਲੀ ਵਿਖੇ ਇਕ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੇ ਘਰ ਪੁੱਜੀ ਤਾਂ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਹੋਸ਼ ਉਡ ਗਏ। ਈਡੀ ਦੀ ਇਸ ਕਾਰਵਾਈ ਨਾਲ, ਈਡੀ ਦੀ ਭਰੋਸੇਯੋਗਤਾ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਬਾਰੇ ਵੀ ਸਵਾਲ ਉਠ ਗਏ ਹਨ। ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਜਾਂਚ ਏਜੰਸੀ ਦੀ ਲਗਨ ਅਤੇ ਜਵਾਬਦੇਹੀ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ ਕਮੀ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਹੋਇਆ ਇੰਜ ਕਿ 17 ਸਤੰਬਰ ਦੀ ਸਵੇਰ ਦੇ ਸਮੇਂ, ED ਦੀ ਇੱਕ ਟੀਮ ਸੈਕਟਰ 71, ਮੋਹਾਲੀ ਪੁੱਜੀ। ਈਡੀ ਟੀਮ ਜਦੋਂ ਕੋਠੀ ਨੰਬਰ 3055 ਪੁ੍ਜੀ ਤਾਂ ਇਹ ਭਾਰਤੀ ਲੇਖਾ ਅਤੇ ਲੇਖਾ ਸੇਵਾ (IA&AS) ਦੇ 1984 ਬੈਚ ਦੇ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਅਧਿਕਾਰੀ ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦਾ ਘਰ ਹੈ, ਜਿਹੜੇ ਇਮਾਨਦਾਰ ਅਫ਼ਸਰ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਸਲ ਵਿਚ ਈਡੀ ਨੇ ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨਾਮ ਦੇ ਇੱਕ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਸੇਵਾ (ਆਈਏਐਸ) ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੇ ਘਰ ਛਾਪਾ ਮਾਰਨਾ ਸੀ, ਜੋ ਪਹਿਲਾਂ ਨੋਇਡਾ ਵਿਕਾਸ ਅਥਾਰਟੀ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਸਨ। ਮੋਹਾਲੀ ਦੇ ਸੈਕਟਰ 70 ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਆਈਏਐਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦਾ ਨਾਮ ਵੀ ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਹੈ। ਬੱਸ ਫਿਰ ਕੀ ਸੀ, ਈਡੀ ਟੀਮ ਨੇ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਤੇ ਡਰ ਗਿਆ।
ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਈਡੀ ਦੀ ਛਾਪੇਮਾਰੀ ਕਥਿਤ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਨੋਇਡਾ ਵਿਕਾਸ ਅਥਾਰਟੀ ਵਿਚ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਆਈਏਐਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਵਿੱਤੀ ਬੇਨਿਯਮੀਆਂ ਦੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸੀ ਪਰ ਗਲਤੀ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੀ ਸਹੀ ਪਛਾਣ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹਿਣ ਕਾਰਨ, ਈਡੀ ਨੇ ਗਲਤੀ ਨਾਲ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਅਧਿਕਾਰੀ ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ, ਜਿਸਦਾ ਕਥਿਤ ਦੁਰਵਿਹਾਰ ਨਾਲ ਕੋਈ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ ਸੀ।
ED ਦੀ ਇਸ ਗਲਤੀ ਦਾ ਸੇਵਾਮੁਕਤ IA&AS ਅਧਿਕਾਰੀ ਲਈ ਇੱਕ ਬੇਲੋੜਾ ਅਤੇ ਦੁਖਦਾਈ ਅਨੁਭਵ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਛਾਪੇਮਾਰੀ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਗਲਤ ਜੋੜ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਕਸ ਨੂੰ ਵੀ ਢਾਹ ਲੱਗੀ । ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਨਮੋਸ਼ੀ ਅਤੇ ਪਰੇਸ਼ਾਨੀ ਝੱਲਣੀ ਪਈ। ਈਡੀ ਅਕਸਰ ਗੰਭੀਰ ਵਿੱਤੀ ਬੇਨਿਯਮੀਆਂ , ਸਰਕਾਰੀ ਖਜ਼ਾਨੇ ਨੂੰ ਚੂਨਾ ਲਾਉਣ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਮਸਲਿਆ ਬਾਰੇ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੀਆਂ ਕਾਰਵਾਈਆਂ ਨਾਲ ਕਲੰਕ ਜੁੜਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਨਾ ਪੂਰਾ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਘਟਨਾ ਈਡੀ ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੇ ਫਰਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਨਿਭਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਗੈਰਅਨੁਸ਼ਾਸਿਤ ਅਤੇ ਸਾਵਧਾਨ ਪਹੁੰਚ ਨਾ ਹੋਣ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਜਵਾਬਦੇਹ ਬਣਾਇਆ ਜਾਵੇ। ਈਡੀ ਨੂੰ ਇਹ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿ ਭਵਿੱਖ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਨਾ ਦੁਹਰਾਈਆਂ ਜਾਣ। ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਜਾਂਚ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਏਜੰਸੀ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਅਤੇ ਨਿਰਪੱਖਤਾ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਬਹਾਲ ਕਰਨ ਲਈ ਅਜਿਹੇ ਛਾਪਿਆਂ ਦੀ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ ਅਤੇ ਤਾਲਮੇਲ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਈ ਉਪਾਵਾਂ ਦੀ ਵੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਇਨਫੋਰਸਮੈਂਟ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਜਾਂਚ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਬੇਕਸੂਰ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਬੇਲੋੜੀ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨੀ ਅਤੇ ਨੁਕਸਾਨ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਢੁਕਵੇਂ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।